บทที่ 2 Inulin และ Fructooligosaccharide (FOS)

จากความเดิมตอนที่แล้ว เรารู้จักจุลินทรีย์ที่ดีว่ามีประโยชน์ต่อร่างกายเราอย่างไร ในตอนนี้จะพาไปรู้จักกับ อาหารเลี้ยงจุลินทรีย์ หรือ Prebiotic นั่นคือ อินูลิน และฟรุกโตโอลิโกแซ็กคาไรด์

อินูลิน (Inulin) หรือฟรักโทแซน (Fructosan) เป็นแป้งที่พบในหัว หรือรากพืชบางชนิด มีคุณสมบัติละลายในน้ำอุ่นได้ดี จัดเป็นเส้นใยที่เรียกว่าฟรุกแทน (fructan) เป็นการต่อกันของหลายๆ โมเลกุลของน้ำตาลเชิงฟรุกโทส

ลักษณะเฉพาะ คือ มีรสชาติที่หวาน คล้ายน้ำตาล จึงมักนำมาเป็นส่วนประกอบในอาหารประเภทอาหารหวาน เช่น ไอศกรีม  และจะไม่ถูกย่อยในทางเดินอาหารจึงไม่ให้พลังงาน และไม่เพิ่มระดับน้ำตาล  เนื่องจากอินนูลินจัดเป็นใยอาหารที่ละลายน้ำ ซึ่งใยอาหารที่ละลายน้ำจะช่วยให้การย่อย ทำให้การดูดซึมแป้ง และน้ำตาลช้าลง ซึ่งเป็นผลดีต่อระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยโรคเบาหวานอีกด้วย

อินูลิน ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2361 โดยสกัดออกมาจากต้น Inula helenium อินูลินพบได้ในพืชหลายชนิด ส่วนมากพบในส่วนของหัว หรือรากสะสมอาหาร เช่น กระเทียมต้น หอมกระเทียม กะหล่ำปลี ทิวลิป หน่อไม้ฝรั่ง และพบมากในหัวแก่นตะวัน และชิคอรี่ โดยประเทศในเขตหนาวจะใช้ชิคอรี่ กับ แก่นตะวัน ในการผลิตอินูลินเชิงอุตสาหกรรม

สารอินูลินนั้นมีประโยชน์ต่อร่างกายมนุษย์มาก เพราะช่วยให้แบคทีเรีย(จุลินทรีย์)ที่มีประโยชน์ในลำไส้เพิ่มจำนวนมากขึ้น และยับยั้งการเพิ่มจำนวนของแบคทีเรียสาเหตุโรคท้องร่วง จากงานวิจัยอื่นๆยังพบว่า อินูลิน เพิ่มการดูดซึมของแร่ธาตุบางชนิด เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม และธาตุเหล็ก อีกทั้งยังช่วยลดอาการท้องผูกทางอ้อมโดยทำให้อุจจาระนุ่มขึ้นจึงขับถ่ายได้ง่ายขึ้น

อาหารเลี้ยงจุลินทรีย์ที่ดีในร่างกายเราอีกตัว นั่นก็คือ ฟรุกโตโอลิโกแซ็กคาไรด์ (Fructo-Oligosaccharides หรือ FOS) โดยฟรุกโตโอลิโกแซ็กคาไรด์ที่มีคุณภาพดีที่สุด และนิยมใช้กันทั่วโลก คือชนิดที่สกัดมาจากหัวชิคอรี่ (Chicory Root)

ฟรุกโตโอลิโกแซ็กคาไรด์ จัดเป็น สารให้ความหวาน (sweetener) ทดแทนน้ำตาล (sugar substitute) มีรสชาติหมือนกับน้ำตาล ใช้เป็นสารให้ความหวานที่ให้พลังงานต่ำกว่าน้ำตาลทราย 30-50% (เมื่อเปรียบเทียบกับน้ำตาล sucrose)และละลายในน้ำได้ดี  มักใช้ในอาหารสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน หรือผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก เนื่องจากสารนี้ร่างกายมนุษย์ไม่สามารถย่อยได้ จึงตกเป็นอาหารอันโอชะของจุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้เรานั่นเอง

หากมีการใช้ร่วมกับ พรีไบโอติกชนิด  อินูลิน จะยิ่งเสริมประสิทธิภาพในการเป็น Prebiotic ที่ดียิ่งขึ้นอีกด้วย

บทความโดย บทความโดย นพ.สมบูรณ์ รุ่งพรชัย

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย และเวชศาสตร์การกีฬา ศูนย์ Vitallife Wellness Center  ร.พ.บำรุงราษฎร์

อ้างอิงจาก

1.Roberfroid M (2005). “Introducing inulin-type fructans”. Br J Nutr. 93 Suppl 1: S13–25. PMID 15877886.

2.http://www.hadassa.co.il/prebiotic_effect_of_inulin.pdf

3.http://fiberlift.com.br/site/artigos/12.pdf

ด้วยความปรารถนาดี

Interpharma Thailand

Inufos