รู้จักอาหาร Low FODMAPs ทางรอดของลำไส้แปรปรวน

รู้จักอาหาร Low FODMAPs ทางรอดของลำไส้แปรปรวน

“You are what you eat” กินอะไรก็ได้อย่างนั้น เป็นคำกล่าวที่ไม่เกินความจริงเลย หลายครั้งที่ปัญหาสุขภาพนั้นมีที่มาจากการรับประทานอาหาร ภาวะลำไส้แปรปรวนก็เช่นกัน แม้จะยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนว่าเกิดจากอะไร แต่งานวิจัยสมัยใหม่ต่างชี้ไปในทิศทางเดียวกันว่าประเภทอาหารที่รับประทานเข้าไปนั้นมีผลทำให้เกิดลำไส้แปรปรวนได้ โดยเฉพาะอาหารประเภท High FODMAPs

FODMAPs คือกลุ่มอาหารที่มีองค์ประกอบเป็นคาร์โบไฮเดรต น้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวและโมเลกุลคู่รวมหลากชนิด ซึ่งตัวอักษรแต่ละตัวนั้นมีที่มาจากคำว่า Fermentable Oligo-, Di- and Monosaccharides and Polyols รวมกันเรียกว่า FODMAPs ซึ่งได้แก่อาหารจำพวกต่าง ๆ ดังนี้

• อาหารที่มีน้ำตาล Fructose ได้แก่ผลไม้ น้ำผึ้ง ไซรัปจากข้าวโพด
• อาหารที่มีน้ำตล Lactose ได้แก่นมและผลิตภัณฑ์จากนม
• อาหารที่มี Fructans หรือ Inulin ได้แก่ข้าวสาลี หัวหอม กระเทียม
• อาหารกลุ่ม Galactans ได้แก่อาหารจำพวกถั่วชนิดต่าง ๆ
• อาหารกลุ่ม Polyols หรือน้ำตาลแอลกอฮอล ได้แก่สารให้ความหวานแทนน้ำตาลจำพวก Sorbitol, Xylitol, ผลไม้ที่มีเมล็ดแข็งตรงกลางเช่นพีช เนคทารีน พลัม เชอร์รี่ อโวคาโด เป็นต้น

สาเหตุที่กลุ่มอาหารเหล่านี้ส่งผลให้เกิดอาการลำไส้แปรปรวนนั้น เนื่องจากน้ำตาลเหล่านี้เมื่อไม่ถูกย่อยในลำไส้เล็กส่วนปลาย (ileum) จะถูกส่งต่อไปยังลำไส้ใหญ่และเกิดการหมัก กลายเป็นกรดไขมันสายสั้น ๆ และเกิดแก๊สต่าง ๆ เช่น H2, CH4 หรือ CO2 และน้ำตาลอีกส่วนหนึ่งเมื่อไม่ถูกย่อย ก็จะดึงน้ำบริเวณนอกลำไส้เล็กเข้ามาสู่ภายในทางเดินอาหาร ทำให้สมดุลน้ำเสียไปนั่นเอง

มีการศึกษาหนึ่งที่พิสูจน์ผลของน้ำตาล FODMAPs กับภาวะลำไส้แปรปรวนในผู้ป่วย 25 คน โดยผู้วิจัยทดลองให้ผู้ป่วยดื่มเครื่องดื่มที่มีฟรุกโตส ฟรุกแตน และกลูโคส (เป็นตัวหลอก) แล้วทำการเปรียบเทียบอาการทางระบบทางเดินอาหาร พบว่ากลุ่มที่ได้ฟรุกโตส ฟรุกแตน และเครื่องดื่มที่ผสมทั้งฟรุกโตสและฟรุกแตน มีอาการทางระบบทางเดินอาหารมากกว่ากลุ่มควบคุม (ตัวหลอก) อย่างเห็นได้ขัด โดยเฉพาะอาการท้องอืด มีลมในท้อง และอาการปวดท้อง

นอกจากนี้ยังมีงานศึกษาอื่น ๆ อีกมากมายที่ชี้ให้เห็นว่า การบริโภคอาหาร Low FODMAPs มีส่วนช่วยควบคุมอาการของระบบทางเดินอาหารในผู้ป่วยโรคลำไส้แปรปรวนได้

และอาหารชนิดไหนที่เป็นอาหาร FODMAP ต่ำ ? คุณผู้อ่านสามารถดูข้อมูลเพิ่มเติมที่เว็บไซต์นี้ได้เลยครับ https://med.virginia.edu/ginutrition/wp-content/uploads/sites/199/2018/05/Low_FODMAP_Diet_12.16.pdf

ดังนั้นสำหรับผู้ป่วยลำไส้แปรปรวน แนวคิดการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลเหล่านี้ในปริมาณน้อยหรือ Low FODMAPs นั้นจะมีประโยชน์ในแง่ของการลดอาการลำไส้แปรปรวนได้ ร่วมกับการเสริมจุลินทรีย์โปรไบโอติกให้มีจำนวนมากเพียงพอเพื่อรักษาสมดุลภายในลำไส้ อาการลำไส้แปรปรวนก็จะค่อย ๆ ดีขึ้นตามลำดับและกลับมาเป็นปกติได้ไม่ยาก

ด้วยความปรารถนาดี

Interpharma Thailand